Amonia

Amonia
Cấu trúc phân tử
Tổng quan
Danh pháp IUPAC	Ammonia Azane
Tên khác	Azane
Công thức phân tử	NH₃
Phân tử gam	17,02982 g/mol
Biểu hiện	Chất khí ko màu mùi khai
Số CAS	[7664-41-7]
Thuộc tính
Tỷ trọng và pha	0,6813 g/l, khí
Độ hòa tan nhập nước	89,9 g/100 ml ở 0 ℃
Nhiệt nhiệt độ chảy	−77,73 °C (−107,91 °F; 195,42 K)
Điểm sôi	−33,34 °C (−28,01 °F; 239,81 K)
pK_a	≈ 34
pK_b	4,75
Khác
MSDS	MSDS ngoài
Các nguy nan chính	Chất bào mòn và hóa học độc
NFPA 704
Điểm bắt lửa	11 ℃
Rủi ro/An toàn	R10, R23, R34, R50 S1/2, S16, S36/37/39, S45, S61
Số RTECS	BO0875000
Các ăn ý hóa học liên quan
Các ăn ý hóa học liên quan	Hiđrazin Axit hydrazoic Hydroxylamin Cloramin
Ngoại trừ với thông tin không giống, những dữ liệu được lấy ở 25 °C, 100 kPa Thông tin tưởng về sự việc lắc đầu và tham lam chiếu

Amonia (bắt mối cung cấp kể từ từ giờ đồng hồ Pháp ammoniac /amɔnjak/),^[1] còn được ghi chép là a-mô-ni-ắc,^[1] là 1 trong ăn ý hóa học của nitơ và hydro với công thức chất hóa học NH₃. Là một hydride nhị phân ổn định quyết định và hydride pnictogen giản dị nhất, amonia là 1 trong hóa học khí ko color, với mùi hôi đặc thù (mùi khai). Nó là 1 trong hóa học thải nitơ thông dụng, nhất là Một trong những loại vật sinh sống bên dưới nước, và nó thêm phần đáng chú ý nhập nhu yếu đủ chất của những loại vật bên trên cạn bằng phương pháp nhập vai trò là chi phí hóa học của thức ăn và phân bón. Thanh, thẳng hoặc loại gián tiếp, cũng là 1 trong hóa học thi công nhằm tổ hợp nhiều thành phầm dược phẩm và được dùng trong vô số thành phầm tẩy cọ thương nghiệp. Nó đa số được tích lũy bằng phương pháp tổ hợp hạ nút của bầu không khí và nước.

Bạn đang xem: nh3 là axit hay bazơ

Mặc mặc dù khá thông dụng nhập đương nhiên – cả bên trên cạn và ở những hành tinh ma phía bên ngoài Hệ Mặt trời - và được dùng rộng thoải mái, amonia vừa phải với tính bào mòn vừa phải nguy nan ở dạng đậm quánh. Nó được phân loại là 1 trong hóa học khôn xiết nguy nan ở Hoa Kỳ và cần tuân theo đòi những đòi hỏi report nghiêm nhặt vị những hạ tầng phát triển, tàng trữ hoặc dùng nó với lượng đáng chú ý.^[2]

Sản lượng amonia công nghiệp toàn thị trường quốc tế năm 2018 là 175 triệu tấn,^[3] không tồn tại thay cho thay đổi đáng chú ý đối với sản lượng công nghiệp toàn thị trường quốc tế năm trước đó là 175 triệu tấn.^[4] Amonia công nghiệp được phân phối bên dưới dạng rượu amonia (thường là 28% amonia nhập nước) hoặc amonia lỏng khan với áp suất hoặc thực hiện giá buốt được vận gửi nhập xe pháo bể hoặc ống trụ.^[5]

NH₃ sôi ở -33,34 ℃ ở áp suất chi phí chuẩn chỉnh, vì thế hóa học lỏng cần được bảo vệ bên dưới áp suất hoặc ở sức nóng phỏng thấp. Amonia gia dụng hoặc amoni hydroxide là 1 trong hỗn hợp NH₃ nội địa. Nồng phỏng của những hỗn hợp này được đo vị đơn vị chức năng của thang Baumé (khối lượng riêng), với 26 phỏng Baumé (khoảng 30% (theo trọng lượng) amonia ở 15,5 °C hoặc 59,9 °F) là thành phầm thương nghiệp độ đậm đặc cao nổi bật của hóa học này.^[6]

Từ nguyên[sửa | sửa mã nguồn]

Pliny, nhập Sách XXXI về Lịch sử Tự nhiên của tớ, nói đến một loại muối bột được phát triển ở tỉnh Cyrenaica của La Mã mang tên là hammoniacum, được gọi như thế vì như thế nó ở ngay gần Đền thờ Jupiter Amun (tiếng Hy Lạp là Ἄμμων Ammon).^[7] Tuy nhiên, tế bào mô tả của Pliny về muối bột ko phù phù hợp với những đặc điểm của amoni chloride. Theo điều comment của Herbert Hoover nhập phiên bản dịch giờ đồng hồ Anh của ông về De re metallica của Georgius Agricola, nó hoàn toàn có thể là muối bột hải dương thường thì.^[8] Trong từng tình huống, muối bột bại liệt ở đầu cuối đang được đưa đến thương hiệu cho những ăn ý hóa học amonia và amoni.

Xuất hiện tại nhập tự động nhiên[sửa | sửa mã nguồn]

Amonia là 1 trong Hóa chất được nhìn thấy ở dạng vi lượng nhập đương nhiên, được phát triển kể từ hóa học động thực vật với nitơ. Amonia và muối bột amoni cũng rất được nhìn thấy với con số nhỏ nội địa mưa, trong những khi amoni chloride (sal amonia), và amoni sulfat được nhìn thấy ở những vùng với núi lửa; tinh ma thể Amoni bicarbonat đã và đang được nhìn thấy nhập phân chim Patagonia.^[9] Thận tiết đi ra amonia nhằm hòa hợp acid dư quá.^[10] Các muối bột amoni được nhìn thấy trong số vùng khu đất phì nhiêu màu mỡ và nội địa hải dương.

Amonia cũng rất được nhìn thấy bên trên từng những hành tinh ma nhập hệ Mặt Trời bên trên sao Hỏa, sao Mộc, sao Thổ, sao Thiên Vương, sao Hải Vương, và Sao Diêm Vương, và những điểm khác: bên trên, bên trên những hành tinh ma nhỏ hơn như là Sao Diêm Vương, amonia hoàn toàn có thể sinh hoạt như 1 hóa học chống nhộn nhịp mang tính chất địa hóa học cần thiết, tự láo ăn ý của nước và amonia hoàn toàn có thể với sức nóng nhiệt độ chảy thấp cho tới 173 K (−100 °C; −148 °F) nếu như độ đậm đặc amonia đầy đủ cao và vì thế được chấp nhận những thiên thể như thế tích lại những hồ nước phía bên trong và địa hóa học đang được sinh hoạt ở sức nóng phỏng thấp rất là nhiều đối với tình huống hành tinh ma chỉ mất nước.^[11]^[12] Các hóa học với chứa chấp amonia, hoặc những hóa học tương tự động với nó, được gọi là amoniaal.

Tính hóa học vật lý[sửa | sửa mã nguồn]

Amonia là hóa học khí ko color, với hương thơm hắc đặc thù. Nó nhẹ nhàng rộng lớn bầu không khí, tỷ lệ của chính nó bộp chộp 0,589 chuyến bầu không khí. Nó đơn giản và dễ dàng hóa lỏng tự với link hydro mạnh Một trong những phân tử; hóa học lỏng sôi ở −33,3 °C (−27,94 °F), và ngừng hoạt động trở thành tinh ma thể White ^[9] ở −77,7 °C (−107,86 °F).

Amonia hoàn toàn có thể được khử hương thơm thuận tiện bằng phương pháp cho tới nó phản xạ với natri bicacbonat hoặc axit axetic. Cả nhì phản xạ này đều tạo ra trở thành muối bột amoni ko hương thơm.

Chất rắn

Đối xứng tinh ma thể là hình khối, ký hiệu Pearson cP16, group không khí P2₁3 (№. 198), hằng số mạng 0,5125 nm.

Chất lỏng

Amonia dạng lỏng với kĩ năng ion hóa mạnh tự với chỉ số ε cao là 22. Amonia lỏng với sự thay cho thay đổi entanpi của quy trình hóa tương đối chi phí chuẩn chỉnh cực kỳ cao (23,35 kJ/mol, cf. nước 40,65 kJ/mol, methan 8,19 kJ/mol, photphin 14,6 kJ/mol) và vì thế hoàn toàn có thể được dùng nhập chống thực nghiệm trong số bình ko hạ nhiệt nhưng mà ko cần thiết thực hiện giá buốt tăng. Xem amonia lỏng như 1 dung môi.

Thuộc tính dung môi

Amonia đơn giản và dễ dàng hòa tan nội địa. Trong hỗn hợp nước, nó hoàn toàn có thể được vô hiệu hóa bằng phương pháp đung nóng. Dung dịch nước của amonia với tính base. Nồng phỏng tối nhiều của amonia nội địa (dung dịch bão hòa) với lượng riêng rẽ là 0,880 g/cm³ và thông thường được gọi là '880 amonia'.

Cháy

Amonia ko cháy tức thì hoặc với kĩ năng lưu giữ sự cháy, nước ngoài trừ nhập ĐK láo ăn ý nhiên liệu-không khí hẹp với 15–25% bầu không khí. Khi trộn với oxy, nó cháy với ngọn lửa gold color lục nhạt nhẽo. Sự bốc cháy xẩy ra khi clo được truyền nhập amonia, tạo ra trở thành nitơ và hydro chloride; nếu như clo dư thì nitơ trichloride (NCl₃) rất dễ dàng nổ cũng rất được tạo ra trở thành.

Sự phân hủy

Ở sức nóng phỏng cao và xuất hiện hóa học xúc tác phù hợp, amonia bị phân diệt trở thành những yếu tố cấu trở thành của chính nó. Sự phân diệt amonia là 1 trong quy trình thu sức nóng nhẹ nhàng cần thiết 5,5 kcal/mol amonia, và đưa đến khí hydro và nitơ. Amonia cũng hoàn toàn có thể được dùng như 1 mối cung cấp hydro cho tới pin nhiên liệu axit nếu như amonia ko phản xạ hoàn toàn có thể được vô hiệu hóa. Các hóa học xúc tác ruthenium và platinum được nghĩ rằng sinh hoạt tích cực kỳ nhất, trong những khi những hóa học xúc tác Ni được tương hỗ thì sinh hoạt xoàng rộng lớn.

Cấu trúc[sửa | sửa mã nguồn]

Phân tử amonia với hình dáng chóp tam giác theo đòi Dự kiến của thuyết đẩy cặp electron lớp vỏ hóa trị (thuyết VSEPR) với góc link xác lập vị thực nghiệm là 106,7°.^[13] Nguyên tử nitơ trung tâm với năm electron lớp bên ngoài cùng theo với một electron bổ sung cập nhật kể từ từng vẹn toàn tử hydro. Như vậy đưa đến tổng số tám năng lượng điện tử, hoặc tư cặp năng lượng điện tử được bố trí theo như hình tứ diện. Ba nhập số những cặp electron này được dùng như các cặp link, bọn chúng nhằm lại một cặp electron độc nhất. Cặp đơn lẻ tăng mạnh rộng lớn những cặp link, vì thế góc link ko cần là 109,5°, như chờ mong so với bố trí tứ diện đều, nhưng mà là 106,7°.^[13] Hình dạng này tạo ra cho tới phân tử một momen lưỡng cực kỳ và thực hiện cho tới nó phân cực kỳ. Tính phân cực kỳ của phân tử, và đặc trưng, kĩ năng tạo hình link hydro của chính nó, thực hiện cho tới amonia hoàn toàn có thể trộn lẫn lộn với nước cực kỳ cao. Cặp đơn độc thực hiện cho tới amonia phát triển thành một base, một hóa học nhận proton. Amonia với tính base vừa phải phải; Dung dịch nước 1,0 M với pH là 11,6, và nếu như tăng axit mạnh nhập hỗn hợp như thế cho tới khi hỗn hợp trung tính (pH = 7), 99,4% số phân tử amonia được proton hóa. Nhiệt phỏng và phỏng đậm cũng tác động cho tới tỷ trọng NH₄⁺. Sau này còn có hình dạng của một tứ diện đều và là đẳng năng lượng điện tử với methan.

Phân tử amonia đơn giản và dễ dàng trải qua loa quy trình nghịch tặc gửi nitơ ở sức nóng phỏng phòng; một luật lệ tương tự động hữu ích là 1 trong cái dù tự động cù ra phía bên ngoài nhập một cơn bão táp mạnh. Rào cản tích điện so với sự nghịch tặc hòn đảo này là 24,7 kJ/mol và tần số nằm trong hưởng trọn là 23,79 GHz, ứng với phản xạ vi sóng với bước sóng 1,260 cm. Sự hít vào ở tần số này là phổ vi sóng trước tiên được để ý thấy.

Tính lưỡng tính[sửa | sửa mã nguồn]

Một trong mỗi đặc thù đặc thù nhất của amonia là tính base. Amonia được xem là một base yếu đuối. Nó kết phù hợp với axit sẽ tạo trở thành muối; vì thế với axit clohydric nó tạo ra trở thành amoni chloride (sal amonia); với axit nitric tạo ra trở thành amoni nitrat, v.v. Amonia thô trọn vẹn sẽ không còn kết phù hợp với hydro chloride thô trả toàn; nhiệt độ là quan trọng nhằm triển khai phản xạ. ^[14]^[15] Như một thực nghiệm tế bào mô tả, những chai amonia và axit clohydric đậm quánh đang được phanh nắp đưa đến những "đám mây" amoni chloride, nhường nhịn như xuất hiện tại kể từ "không với gì" khi muối bột tạo hình điểm nhì đám mây phân tử khuếch nghiền bắt gặp nhau, ở nơi nào đó đằm thắm nhì chai.

NH₃ + HCl → NH₄Cl

Các muối bột được đưa đến tự ứng dụng của amonia với axit được gọi là muối bột amoni và toàn bộ đều chứa chấp ion amoni (NH₄⁺). Mặc mặc dù amonia được nghe biết là 1 trong base yếu đuối, nó cũng hoàn toàn có thể sinh hoạt như 1 axit khôn xiết yếu đuối. Nó là 1 trong hóa học proton và với kĩ năng tạo hình amit (có chứa chấp ion NH₂⁻). Ví dụ, lithi hòa tan nhập amonia lỏng sẽ tạo đi ra hỗn hợp lithi amit:

2Li + 2NH₃ → 2LiNH₂ + H₂

Tính hóa học hóa học[sửa | sửa mã nguồn]

Trong amonia, nitơ với số lão hóa thấp nhất nên amonia với tính khử. Ví dụ như nhập phản xạ hóa học:

Nguyên tử sắt kẽm kim loại loại kiềm hoặc nhôm:

Xem thêm: nguyên tử khối của cl

Tác dụng với hỗn hợp muối:

Tính base yếu[sửa | sửa mã nguồn]

Tan nhập nước[sửa | sửa mã nguồn]

Theo thuyết Brønsted-Lowry, NH₃ khi tan nội địa, 1 phần nhỏ những phân tử amonia kết phù hợp với ion H⁺ của nước tạo ra trở thành cation amoni NH₄⁺ và giải tỏa anion OH^-, thời điểm hiện tại nước tiếp tục nhập vai trò là axit.

Ion OH^- thực hiện cho tới hỗn hợp với tính base, tuy vậy đối với hỗn hợp kiềm mạnh (thí dụ xút, potat, nước vôi nhập...) nằm trong độ đậm đặc thì độ đậm đặc anion OH^- tự amonia tạo ra trở thành nhỏ rất là nhiều. Do với tính base nên hỗn hợp amonia thực hiện cho tới quỳ tím hóa xanh lơ còn hỗn hợp phenolphtalein kể từ ko color gửi trở thành hồng. Do bại liệt nhằm phân phát hiện tại amonia, người tao sử dụng quỳ tím độ ẩm nhằm xem sét khí này.

Tác dụng với axit[sửa | sửa mã nguồn]

Amonia (ở dạng khí na ná dung dịch) đơn giản và dễ dàng hòa hợp axit tạo ra trở thành muối bột amoni. Thí dụ:

hay

Khi bịa đặt nhì bình phanh nút đựng hỗn hợp HCl quánh và hỗn hợp NH₃ ở ngay gần nhau thì thấy với "khói" white color tạo thành (hình 1). Do HCl và NH₃ là những ăn ý hóa học dễ dàng cất cánh tương đối nên bọn chúng đang được hóa phù hợp với nhau tạo ra trở thành tinh ma thể muối bột amoni chloride, chủ yếu tinh ma thể này đang được tạo thành hiện tượng kỳ lạ "khói".

Phản ứng này được dùng để làm nhận ra khí amonia.

Tác dụng với hỗn hợp muối[sửa | sửa mã nguồn]

Dung dịch amonia với kĩ năng tạo ra kết tủa nhiều hydroxide sắt kẽm kim loại khi tác dụng

Thí dụ nhập hình 2, hỗn hợp amonia đang được phản xạ với hỗn hợp đồng(II) sunfat tạo ra kết tủa xanh lơ lam:

Khả năng tạo ra phức[sửa | sửa mã nguồn]

Dung dịch amonia với kĩ năng tạo ra phức với thật nhiều ăn ý hóa học khó khăn tan của sắt kẽm kim loại như Cu, Ag, Ni, Pb, Zn,…

Vì những cation này còn có orbital rỗng nên hoàn toàn có thể tiêu thụ cặp electron ko link nhập vẹn toàn tử N của NH₃.

(với M = Cu, Zn, Pb,…)

Điều chế[sửa | sửa mã nguồn]

Trong chống thí nghiệm:

Trong công nghiệp:

Phần rộng lớn NH₃ (90%) được phát triển theo đòi công thức Haber-Bosch với kể từ bầu không khí, kể từ khí Mêtan () và nước.

(xúc tác Ni, sức nóng phỏng cao)

(ΔH = –92 kJ/mol)

Phản ứng bên trên thuận nghịch tặc và lan sức nóng, vì thế cần với những ĐK thích hợp nhằm vận động và di chuyển cân đối về phía bên phải theo đòi nguyên tắc Le Chatelier. Thực tế, phản xạ này thông thường được triển khai ở 450–500 ℃, 200–300 atm, xúc tác là láo ăn ý Fe, Al₂O₃, K₂O,… tuy nhiên hiệu suất chỉ với 20–25%. Phương thức CaCN₂ của Rothe-Frank-Caro:

Phương thức Persek kể từ nhôm nitride AlN và nước:

Từ NO và H₂:

Khử hydro vị nitơ (tiếng anh: hydrodenitrogenation)

Xem thêm: văn tả dòng sông quê em lớp 5 ngắn gọn

Hiện ni, một vài phân tích kể từ chống thực nghiệm đã cho chúng ta thấy rằng ammonia được phát triển thẳng kể từ nitơ và nước với việc xuất hiện của hóa học xúc tác titan(IV) oxide và tia cực kỳ tím:

Ứng dụng[sửa | sửa mã nguồn]

Ứng dụng đa số của amonia là vấn đề chế phân đạm, pha trộn axit nitric, là hóa học sinh hàn, phát triển hiđrazin N₂H₄ dùng để làm nhiên liệu cho tới thương hiệu lửa. Dường như, hỗn hợp amonia còn được sử dụng thực hiện hóa học tẩy cọ gia dụng.

Nguy hiểm[sửa | sửa mã nguồn]

Nếu hít nhiều amonia có khả năng sẽ bị phỏng lối thở (rát cổ họng). Khí amonia tạo ra khắc chế thần kinh trung ương tạo thành cảm xúc không dễ chịu gắt gắt. Triệu chứng: Ho, nhức ngực (nặng), nhức thắt ngực, nghẹt thở, thở nhanh chóng, thở khò khè, nghẹt thở, ho đi ra huyết, teo lúc lắc với những biểu hiện:

Mắt, mồm, họng: Chảy nước đôi mắt và thắp đôi mắt, quáng gà đôi mắt, viêm họng hạt nặng nề, miệng đau, mẻ môi .
Tim mạch: Nhanh, mạch yếu đuối, sốc.
Thần kinh: Lẫn lộn, di chuyển trở ngại, chóng mặt quay cuồng, thiếu hụt sự kết hợp, thấp thỏm, ngơ ngẩn.
Da: Môi xanh lơ lợt color, phỏng nặng nề nếu như xúc tiếp lâu.
Dạ dày và lối chi phí hóa: Đau bao tử nghiệm trọng, ói.

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

^ ^a ^b Đặng Thái Minh, "Dictionnaire vietnamien - français. Les mots vietnamiens d’origine française", Synergies Pays riverains du Mékong, n° spécial, năm 2011. ISSN: 2107-6758. Trang 49.
^ “40 C.F.R.: Appendix A đồ sộ Part 355—The List of Extremely Hazardous Substances and Their Threshold Planning Quantities” (PDF) . Government Printing Office. Bản gốc (PDF) tàng trữ ngày 25 mon hai năm 2012. Truy cập ngày 29 mon 10 năm 2011.
^ “Mineral Commodity Summaries 2020, p. 117 – Nitrogen” (PDF). USGS. 2020. Truy cập ngày 12 mon hai năm 2020.
^ “Nitrogen (fixed) - ammonia statistics”. USGS. 2017. Truy cập ngày 12 mon hai năm 2020.
^ R. Norris Shreve; Joseph Brink (1977). Chemical Process Industries (ấn phiên bản 4). tr. 276. ISBN 978-0-07-057145-7. See also Gas carrier and Bottled gas.
^ “Ammonium hydroxide physical properties” (PDF). Bản gốc (PDF) tàng trữ ngày 27 mon 11 trong năm 2007.
^ “Pliny the Elder, The Natural History, Book XXXI, Chapter 39. (7.) - The various kinds of salt; the methods of preparing it, and the remedies derived from it”.
^ Hoover, Herbert (1950). Georgius Agricola De Re Metallica - Translated from the first Latin edition of 1556. New York: Dover Publications. tr. 560. ISBN 978-0486600062.
^ ^a ^b Chisholm 1911, tr. 861.
^ Kirschbaum, B; Sica, D; Anderson, F. P.. (1999). “Urine electrolytes and the urine anion and osmolar gaps”. The Journal of Laboratory and Clinical Medicine. 133 (6): 597–604. doi:10.1016/S0022-2143(99)90190-7. ISSN 0022-2143. PMID 10360635.
^ Shannon, Francis Patrick (1938) Tables of the properties of aqua-ammonia solutions. Part 1 of The Thermodynamics of Absorption Refrigeration. Lehigh University studies. Science and technology series
^ An ammonia-water slurry may swirl below Pluto's icy surface. Purdue University (ngày 9 mon 11 năm 2015)
^ ^a ^b Haynes, William M. chỉnh sửa (2013). CRC Handbook of Chemistry and Physics (ấn phiên bản 94). CRC Press. tr. 9–26. ISBN 9781466571143.
^ Chisholm 1911, tr. 862.
^ Baker, H. B. (1894). “Influence of moisture on chemical change”. J. Chem. Soc. 65: 611–624. doi:10.1039/CT8946500611.

Hóa học tập vô sinh, tập dượt nhì, Hoàng Nhâm, Nhà xuất phiên bản dạy dỗ nước Việt Nam.
Sách giáo khoa Hóa học tập 11 nâng lên, Nhà xuất phiên bản dạy dỗ nước Việt Nam.